مهاجرت یکی از کارهایی بوده است که حتی انسان‌های اولیه نیز آن را انجام می‌داده‌اند. از ابتدای آفرینش انسان، انسان برای یافتن یک زندگی بهتر نقل مکان کرده است و این جابه‌جایی‌ها تاریخ، تمدن و شهرها و کشورها را ایجاد کرده‌اند و همواره در وجود همه انسان‌ها بوده که بخواهند برای رسیدن به چیزی از نقطه امنی که در آن هستند، خارج شوند.
بنابراین چیزی که امروزه به عنوان مهاجرت تعریف می‌شود، چیز جدیدی نیست و تنها به گذر از مرزها خلاصه نمی‌شود و دارای انواع مختلفی بوده و دلایل مختلفی نیز برای آن وجود دارد. برای اینکه بیشتر با این انواع مهاجرت و دلایل آن آشنا شوید، ادامه این مطلب می‌تواند برای شما مفید باشد.
فهرست مطالب
تعریف کلی مهاجرت
مهاجرت (Immigration) یک جابه‌جایی از یک مکان به مکان دیگر است که البته هدف از آن اقامتی طولانی مدت است و یک سفر کوتاه‌مدت را شامل نخواهد شد. گرچه برخی از اقامت‌های کوتاه‌مدت که برای کار و یا تحصیل هستند، می‌توانند زیر مجموعه مهاجرت باشند، اما یک سفر توریستی نمی‌تواند زیر مجموعه این نوع نقل مکان باشد.
مهاجرت در حالت کلی یک تصمیم بزرگ است و به هزینه زیاد و تحمل بالایی بستگی دارد و فرد باید تمامی این موارد را در نظر گرفته و با غم مهاجرت نیز کنار بیاید. با این حال گاهی لازم است و انسان ناگزیر است که به دنبال آرزوها و آرمان‌های خود برود.
انواع مهاجرت کدام‌اند؟
مهاجرت در حالت کلی می‌تواند در دو دسته عمده تقسیم‌بندی شود.
۱- مهاجرت خودخواسته
در این نوع از نقل مکان و تغییر محل زندگی، فرد می‌خواهد برای یک زندگی بهتر به جای دیگری برود و کاملا آگاهانه تصمیم می‌گیرد که برای تحصیل، کار یا زندگی محل زندگی خود را تغییر دهد.
۲- مهاجرت اجباری
مهاجرت اجباری یا آوارگی بدون هیچ تصمیمی و از روی ناچاری است. افرادی که برای حفظ جان و زندگی خود مجبور به فرار می‌شوند. بلایای طبیعی، جنگ و… انسان‌های زیادی را مجبور می‌کند که به دنبال یک مکان امن بروند.
علاوه بر این تقسیم‌بندی، مهاجرت می‌تواند داخلی یا خارجی باشد. مهاجرت داخلی یعنی اینکه فرد در داخل مرزهای کشوری که در آن زندگی می‌کند از مکانی به مکان دیگر برود و مهاجرت خارجی نیز گذر از مرزها و زندگی در کشور دیگری است.
هر کدام از انواع این کوچ و جابه‌جایی می‌توانند به صورت قانونی یا غیرقانونی انجام شوند که مهاجرتهای غیرقانونی، خطرات و ریسک‌های زیادی به دنبال داشته و به‌هیچ‌عنوان توصیه نمی‌شوند.
قوانین مهاجرت خارجی طبق اعلامیه حقوق بشر
طبق ماده ۱۳ اعلامیه بین‌المللی حقوق بشر، تمامی شهروندان کشورهای مختلف می‌توانند کشور خود را ترک کنند و نباید مانعی برای ترک کشور برای آنها وجود داشته باشد.
البته منظور از این ماده این نیست که داستان ترک کشور و زندگی در کشور دیگر با بی‌قانونی همراه شود. تمامی افرادی که کشوری را ترک کرده و به کشور دیگری می‌روند باید قوانین کشورها را رعایت کنند.
فرد باید با قوانین کشور پذیرنده سازگار شده و خود را با شرایط پیش رو وفق دهد. در غیر این‌صورت با مشکلات زیادی روبرو خواهد شد. در صورتی که فرد بدون تایید رسمی در کشوری اقامت داشته باشد این اقامت غیرقانونی بوده و ممکن است فرد با مشکلات بسیار زیادی روبرو شود.
بیشتر بخوانید: بهترین کشورها برای پناهندگی کدامند؟
روش‌های مهاجرت به کشورهای دیگر
معمولا هر کشوری با توجه به شرایط و نیازهای خود روش‌های مهاجرتی خاصی را برای شهروندان خارجی در نظر می‌گیرد و افراد با توجه به اهداف و موقعیت‌های خود یکی از این روشها را انتخاب می‌کنند، اما در حالت کلی روش‌هایی که در تمامی کشورهای دنیا مشترک است، عبارت‌اند از:
۱- تولد
یکی از روش‌های دریافت تابعیت و شهروندی کشوری دیگر، تولد است. برخی از کشورهای دنیا مانند آمریکا از قانون خاک تبعیت می‌کنند، یعنی هر کودکی که در مرزهای قانونی این کشور (حتی در آسمان یا دریا) متولد شود، می‌تواند تابعیت و شهروندی آمریکا را دریافت کند.
برخی از کشورها نیز از قانون خون تبعیت می‌کنند، یعنی کودک در هر جایی متولد شود با توجه به تابعیت والدین خود می‌تواند تابعیت کشور دیگری را نیز داشته باشد.
۲- ازدواج
روش دوم، ازدواج با فردی است که تابعیت و شهروندی کشور مورد نظر را دارد، افرادی که تمامی شرایط لازم برای ازدواج را داشته باشند و همچنین فردی که شهروند کشور دوم است از تمکن مالی کافی برای حمایت از همسر خود برخوردار باشد، می‌توانند نسبت به این روش اقدام کنند.
۳- تحصیل
یکی از رایج‌ترین روشها برای اقامت در کشوری دیگر، تحصیل است. بسیاری از دانشجویان برای تحصیل در دانشگاههای معتبر خارجی و استفاده از امکانات آموزشی و فرصت‌های تحصیلی و کاری به کشور دیگری کوچ می‌کنند که در شرایطی می‌توانند بعد از تحصیل نیز اقامت خود را با کار تمدید کرده و در پروسه دریافت اقامت دائم و شهروندی قرار بگیرند.
۴- کار
بسیاری از کشورهای دنیا با کمبود نیروی کار مواجه هستند، بنابراین از نیروهای کار ماهر استقبال می‌کنند. شهروندان خارجی می‌توانند با توجه به شرایط خود و نیاز کشور مقصد به صورت فصلی، مقطعی یا دائمی به کشور مورد نظر مهاجرت کرده و مشغول به کار و زندگی شوند.
۵- سرمایه‌گذاری
روش دیگر برای مهاجرت، سرمایه‌گذاری است و افرادی که دارای سرمایه قابل توجهی هستند، می‌توانند با روش‌های تعیین شده طبق قوانین کشور مقصد سرمایه گذاری خود را انجام داده و اقامت آن کشور را دریافت کنند.
۶- پناهندگی
یکی دیگر از راه‌های مهاجرت که سخت‌ترین روش است، پناهندگی است. بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته دنیا طبق کنوانسیون ژنو متعهد شده‌اند تا به افرادی که در کشور مبدا امنیت جانی ندارند، پناه بدهند. این روش مراحل زیاد و سختی دارد و فرد باید ثابت کند که با بازگشت به کشور مبدا با خطرات جبران‌ناپذیری مواجه خواهد بود.
بیشتر بخوانید: مهاجرت معکوس از کانادا
جمع‌بندی
مهاجرت یعنی اینکه فرد برای اهداف و رویاهای خود مکان زندگی خود را تغییر داده و برای ساختن زندگی جدیدش به مکان دیگری نقل مکان کند. گرچه گاهی انسان‌ها مجبور به کوچ می‌شوند و کاملا ناخواسته از جایی به جای دیگر می‌روند.
اما این جابجایی گرچه سخت و پرهزینه است، همیشه هم بد نیست، زیرا تمامی تاریخ و تمدن این جهان بر پایه این جابه‌جایی‌ها بوده است. کشورهای مبدا و مقصد نیز با توجه به شرایط و نیازهای خود همواره به این پروسه نیاز دارند.
ما در این مطلب سعی کردیم یک تعریف کلی از این تصمیم بزرگ را به شما بیان کنیم. در صورتی که می‌خواهید بیشتر با این مبحث آشنا شوید، سایر مطالب این سایت را نیز بخوانید، همچنین برای مشاهده آخرین اخبار و به‌روزترین مقالات مهاجرتی به سراسر دنیا با مهاجر همراه باشید.
سوالات متداول
۱- مهاجرت معکوس چیست؟
زمانی که مهاجر تصمیم می‌گیرد دوباره به کشور مبدا خود بازگشته و در آنجا زندگی کند، مهاجرت معکوس اتفاق می‌افتد.
۲- آیا پناهندگی مهاجرت قانونی است؟
در صورتی که پناهجو تمامی مراحل را به درستی پیش ببرد و بتواند ادعاهای خود را ثابت کرده و مجوز اقامت در کشور مقصد را بگیرد، اقامت او قانونی خواهد بود.
