ورود و خروج قانونی از ایران در شرایط اضطراری، وقتی آسمان بسته است!

ورود و خروج قانونی از ایران، یکی از دغدغههای مردم در زمان جنگ و ناآرامی است. زمانی که آسمان بسته است و هیچ پروازی انجام نمیشود، اما برخی از افراد به دلایل مختلف مجبور به خروج از کشور و یا ورود به کشور هستند.
بالطبع مسیرهای قانونی و ایمنی برای سفرهای ضروری وجود دارد که شهروندان باید به دور از استرس و نگرانی و با آرامش کافی یکی از این مسیرها را برای سفر خود انتخاب کنند. در هر حال باید به این نکته توجه داشت که حتی در شرایط جنگی، زندگی جاری است و سفر نیز میتواند بخشی از برنامه زندگی باشد.
برای اینکه با راههای ورود و خروج قانونی از ایران در زمان جنگ و بسته شدن آسمان مطلع شوید، ادامه این مطلب میتواند برای شما مفید باشد.
فهرست مطالب
بسته شدن آسمان ایران و تاثیر آن در برنامههای مسافرتی
در زمان جنگ و ناامنی در هر کشوری، بهترین کار این است که آسمان و حریم هوایی این کشور بسته شده و پروازها لغو شوند، زیرا به دلیل ناامنی، خطرات پروازی زیادی وجود دارد که جان مسافران را تهدید میکنند.
از طرفی شرکتهای هواپیمایی نیز برای حفظ جان کارکنان و مسافران تصمیم به لغو پروازها میگیرند. دلیل دیگر بسته شدن آسمان، محدودیتهای ترافیک هوایی است که توسط سازمانهای داخلی یا بینالمللی اعمال شدهاند. در هر حال در زمان جنگ و ناامنی، سفر با هواپیما به هیچ عنوان معقول نیست و توصیه نمیشود.
اما برخی از مسافران در کشور مبدا یا مقصد گرفتار شده و دچار نگرانی و بلاتکلیفی میشوند. بهعنوان مثال در جنگ ایران و اسرائیل، افرادی قبل از جنگ از مرز خارج شدهاند و به دلیل مشکلات ویزا، اقامت و هزینههای گزاف دیگر قادر به ماندن در کشور مقصد نیستند و میخواهند به ایران بازگردند یا افرادی که به ایران سفر کرده بودند، اما به دلیل پایان برنامه سفر یا ترس از شرایط ایران و… میخواهند به کشور خودشان برگردند.
در هر حال استرس و نگرانی برای هر دو دسته از افراد وجود دارد. البته علاوه بر این دو دسته، بسیاری از افراد نیز از قبل برنامه سفر را چیده بودند و یا به دلایلی اضطراری باید سفر کنند. تمامی این افراد تحت تاثیر جنگ و بسته شدن آسمان ایران بلاتکلیف و سردرگم شده و استرس زیادی را تحمل خواهند کرد.

مسیرهای جایگزین برای ورود و خروج قانونی از ایران، وقتی پروازها لغو شدهاند
با لغو پروازها، مسافرت متوقف نخواهد شد. در هر حال مسیرهای متعددی برای سفر (حتی سفرهای خارجی) وجود دارد که به مراتب نسبت به سفرهای هوایی در شرایط جنگ، ایمن هستند.
-
ورود و خروج قانونی از ایران از مسیرهای زمینی
یکی از بهترین مسیرها برای ورود و خروج قانونی از ایران در زمان بسته شدن آسمان، سفر از مرزهای زمینی با خودرو شخصی، اتوبوس و حتی قطار است. ایران با چندین کشور مرز مشترک دارد که برای ورود به برخی از این کشورها نیازی به دریافت ویزا نیست و یا در ورود به این کشور مسافر میتواند ویزای خود را دریافت کند. از بهترین مرزهای زمینی برای ورود و خروج قانونی از ایران میتوان به مرزهای زیر اشاره کرد.
۱- مرز ایران و عراق
دو مرز زمینی و قانونی برای تردد بین عراق و ایران وجود دارد که عبارتاند از:
-
مرز خسروی یا قصر شیرین
یکی از بهترین مسیرها برای ورود و خروج قانونی از ایران مرز خسروی است. طبق توافقات دو کشور، شهروندان ایرانی برای ورود به خاک عراق نیازی به ویزا ندارند و چه از طریق هوایی و چه زمینی میتوانند وارد این کشور شده و ۳۰ روز در عراق اقامت داشته باشند. البته در زمان ورود به عراق روی پاسپورت مهر ورود Entry Stamp زده میشود. در صورتی که بخواهید مدت زمان بیشتری در عراق بمانید باید از اداره اقامت اتباع خارجی عراق مجوز دریافت کنید.
این مرز شهرستان قصرشیرین در استان کرمانشاه را به شهر Mandali در عراق متصل میکند و ۲۴ ساعته و بدون تعطیلی برای تردد مسافران و زائران باز است. مرز خسروی به شهرهای زیارتی عراق دسترسی مستقیم داشته و یک مرز پرتردد است و اتوبوسها و تاکسیها برای انتقال مسافران در مرز مستقر هستند.
-
مرز باشماق یا پرویزخان
مرز پرویزخان، مرزی برای ورود به اقلیم کردستان عراق است و برای سفر در داخل استانهای سلیمانیه، اربیل، دهوک و حلبچه، یک مهر بر روی پاسپورت میخورد و شما با این مهر اجازه ورود به شهرهای مرکزی عراق را نخواهید داشت و اگر بخواهید از این طریق به شهرهای خارج از اقلیم کردستان بروید، با جریمههای سنگینی روبرو خواهید شد، بنابراین باید مجوزهای دیگری نیز دریافت کنید.
شما بدون ویزا در اقلیم کردستان نیز میتوانید تا ۳۰ روز بمانید، البته بهتر است که با کنسولگری ایران در اقلیم کردستان در ارتباط بوده و شرایط اقامت و خروج از این منطقه را بدانید.
مرز باشماق، شهرستان مریوان در استان کردستان را به شهر Penjwen در اقلیم کردستان متصل میکند. این مرز نیز یکی از فعالترین مرزها با اقلیم کردستان است که در تمام فصول سال باز بوده و مسافران به شهرهای سلیمانیه، اربیل ودهوک دسترسی خواهند داشت.
-
مدارک مورد نیاز برای ورود و خروج قانونی از ایران از مرز زمینی عراق
اگر قصد سفر از طریق مرزهای زمینی به عراق را دارید، باید مدارک زیر را به همراه داشته باشید.
۱- پاسپورت معتبر که حداقل ۶ ماه بیشتر از زمان برنامهریزی شده برای سفر اعتبار داشته باشد.
۲- کارت واکسن و گواهی سلامت (کارت واکسن کامل کووید ۱۹ یا نتیجه منفی تست PCR با اعتبار ۴۸ ساعته) – البته این مورد شاید چندان ضروری نباشد، اما بهتر است که به همراه داشته باشید، زیرا در شرایطی ممکن است که ارائه آنها ضروری شود.
-
نکات مهم برای تردد از مرز زمینی عراق
برای تردد از مرزهای زمینی عراق باید به نکات و قوانین زیر توجه داشته باشید.
۱- حمل هرگونه مواد مخدر، داروهای روانگردان، اسلحه و مهمات ممنوع بوده و مجازاتهای سنگینی دارد.
۲- عکاسی در نزدیکی مراکز نظامی، امنیتی و پرسنل نظامی ممنوع است.
۳- احترام به فرهنگ، آداب و رسوم محلی به ویژه در اماکن مذهبی ضروری است.
۴- از سفر به استانهای پرخطر مانند موصل، رمادی و الانبار خودداری کنید.
۵- صرافیها در مرزها و شهرهای بزرگ عراق برای تبادل ارز در دسترس هستند و میتوانید دینار عراق IQD تهیه کنید.

۲- مرز ایران و ارمنستان
یکی دیگر از مرزهای زمینی برای ورود و خروج قانونی از ایران، مرز ارمنستان است. شما میتوانید بدون ویزا تا ۹۰ روز در این کشور همسایه بمانید، البته باید پاسپورت معتبر داشته باشید یعنی با حداقل ۶ ماه اعتبار تا بتوانید از مرز نوردوز بگذرید.
مرز نوردوز Norduz Border Crossing تنها گذرگاه مرزی زمینی بین دو کشور ایران و ارمنستان است که در استان آذربایجان شرقی قرار دارد و برای بسیاری از ایرانیان یک مرز مهم و پرتردد محسوب میشود. این مرز به صورت شبانه روزی در تمامی ۲۴ ساعت و تمامی روزهای هفته فعال بوده و تردد مسافر و کالا از این مرز به صورت روان انجام میشود.
شهروندان ایرانی برای ورود به کشور ارمنستان نیازی به ویزا ندارد و شما به عنوان یک ایرانی میتوانید ۹۰ روز در هر ۱۸۰ روز در این کشور اقامت داشته باشید.
-
مدارک مورد نیاز برای خروج از مرز زمینی نوردوز
برای خروج قانونی از طریق مرز زمینی ایران – ارمنستان (مرز نوردوز) باید مدارک زیر را به همراه داشته باشید.
۱- پاسپورت معتبر که حداقل ۶ ماه از تاریخ ورود به ارمنستان اعتبار داشته باشد.
۲- گواهینامه رانندگی بینالمللی در صورتی که بخواهید با خودرو شخصی خود از مرز خارج شوید.
۳- داشتن پلاک ترانزیت و مدارک خودرو
- اگر با خودرو شخصی خود از مرز نوردوز خارج میشوید باید خودرو شما پلاک ترانزیت بینالمللی داشته باشد. برای دریافت این پلاک باید به کانون جهانگردی و اتومبیلرانی مراجعه کنید. این پلاک یکبار و برای طولانی مدت صادر میشود.
- دفترچه مالکیت یا کارت ماشین
- بیمه بینالمللی خودرو برای پوشش حوادث احتمالی
- کاپوتاز خودرو (مجوز خروج و ورود موقت اتومبیل از مرز) که باید از گمرک دریافت کنید و اعتبار آن معمولا یکساله است.
۴- فیش پرداخت عوارض خودرو که برای هر نفر باید قبل از خروج از کشور واریز شود.
۵- بیمه مسافرتی که توصیه میشود دریافت کنید تا در صورت بروز حوادث غیر مترقبه با نیاز به خدمات پزشکی در خارج از کشور از آن استفاده کنید.
۶- کارت واکسن – گواهی سلامت نیز بهتر است به همراه داشته باشید. (کارت واکسن کووید ۱۹ – نتیجه منفی تست PCR)
-
نکات مهم برای خروج از مرز نوردوز و ورود به ارمنستان
برای سفر به ارمنستان با خودرو شخصی باید به نکات زیر توجه داشته باشید.
۱- مسیر نوردوز تا ایروان حدود ۴۸۵ کیلومتر است که مسیری کوهستانی و پرپیچ و خم است و باید با احتیاط رانندگی کنید.
۲- بنزین در کشور ارمنستان گرانتر از ایران است، بهتر است قبل از عبور از مرز تا حد امکان سوختگیری کنید.
۳- اینترنت ممکن است در تمامی مسیر وجود نداشته باشد. بهتر است که از نقشهها یا اپلیکیشن نقشه آفلاین استفاده کنید.
۴- بهتر است مقداری درام ارمنستان (پول رایج ارمنستان) تهیه کنید و به همراه داشته باشید، زیرا ممکن است در برخی از مکانها کارت بانکی بینالمللی نپذیرند.
۵- حمل هرگونه مواد مخدر- روانگردان- اسلحه سرد و گرم- داروهای کدئین بدون نسخه معتبر پزشکی ممنوع بوده و مجازاتهای سنگینی دارد.

۳- مرز ایران و ترکیه
از دیگر کشورهای همسایه ایران، کشور ترکیه است که مرز زمینی مشترکی نیز با ما دارد. برای ورود به ترکیه نیازی به دریافت ویزا نخواهید داشت و میتوانید با پاسپورت معتبر ۹۰ روز در هر ۱۸۰ روز در این کشور اقامت داشته باشید. از طرفی زمانی که آسمان بسته است، شما بهعنوان مسافر میتوانید از یکی از ۳ مرز زمینی وارد این کشور شوید.
-
ورود و خروج قانونی از ایران از مرز بازرگان
مرز بازرگان، قدیمیترین مرز زمینی ایران و ترکیه است که پرترددترین مرز نیز محسوب میشود. این مرز ۲۴ ساعته فعال بوده و در هر ساعتی از شبانهروز میتوانید از این مرز وارد خاک ترکیه شوید. این مرز به استانبول دسترسی مستقیمی دارد و دارای امکانات مدرن و موقعیت استراتژیک بسیار خوبی است.
-
ورود و خروج قانونی از ایران از مرز رازی
یکی دیگر از مرزهای زمینی برای ورود به ترکیه مرز رازی است که به شهر وان ترکیه نزدیک بوده و برای گردشگران بسیار مرز مهمی است. این مرز هر روز از ساعت ۹ تا ۱۷ فعال است و تنها خودروهای سواری میتوانند از این مرز عبور کنند. (اتوبوس و کامیون اجازه تردد از این مرز را ندارد)
این مرز به دلیل محدودیت ساعات کار و نزدیکی به شهر مرزی وان یک مرز شلوغ بوده و شما به عنوان یک مسافر باید قبل از سفر عوارض خروج را پرداخت کرده باشید.
-
ورود و خروج قانونی از ایران از مرز سرو
مرز سرو یکی دیگر از مرزهای زمینی بین ایران و ترکیه است که به دلیل نزدیکی به شهر ارومیه برای ساکنین این شهر بسیار محبوب است. این مرز فعالیت ۲۴ ساعته داشته و امکان عبور خودروهای سنگین و شخصی را میدهد. با این حال مسیر کوهستانی سخت و پر پیچ و خمی دارد.
-
مدارک مورد نیاز برای سفر به ترکیه از مرزهای زمینی
در صورتی که قصد سفر به ترکیه از مرز زمینی را دارید، از هر کدام از مرزها که بخواهید خارج شوید، باید مدارکی را ارائه دهید که این مدارک عبارتاند از:
۱- گذرنامه معتبر که حداقل ۶ ماه اعتبار داشته باشد.
۲- مدارک خودرو در صورتی که بخواهید با خودرو شخصی از مرز خارج شوید. (گواهینامه بینالمللی- کارت سبز- بیمه بینالمللی – کاپوتاژ خودرو – مدارک مالکیت خودرو و…)
۳- بیمه مسافرتی و گواهی سلامت
۴- پرداخت عوارض خروج از کشور برای هر نفر
-
نکات مهم برای سفر زمینی به ترکیه
در سفر زمینی به ترکیه باید به نکاتی توجه ویژه داشته باشید. از مهمترین نکات در سفر به ترکیه یا هر کشور دیگری، میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
۱- در ایستها و بازرسیها با ماموران همکاری لازم را داشته باشید.
۲- محدودیت بار در سفر را رعایت کنید.
۳- مسیرهای پرپیچ و خم و کوهستانی را در نظر گرفته و با احتیاط رانندگی کنید.
۴- در صورت بروز هر مشکل اورژانسی با پلیس و کنسولگری ایران در ارتباط باشید.
۵- به دلیل وجود گروههای قاچاق مواد مخدر، قاچاق انسان و… یا وجود گروهکهای تروریستی و خرابکار، در سفر زمینی از پذیرش هرگونه شی از افراد ناشناس خودداری کنید.
-
ورود و خروج قانونی از ایران با قطار تبریز- وان
یک مسیر جذاب برای خروج از مرزها در زمان بسته شدن آسمان وجود دارد و آنهم قطار تبریز وان است که مسیری زیبا و پر از مناظر طبیعی داشته و یک سفر خاطرهانگیز را برای شما میسازد. البته برنامههای قطار ممکن است که تغییر کند، اما معمولا یکبار در هفته و دوشنبهها ساعت ۲۳:۳۰ از تبریز به سمت وان حرکت میکند و سه شنبهها ساعت ۲۳:۳۰ از وان به تبریز برمیگردد.
سفر با قطار از تبریز به وان بین ۸ تا ۱۱ ساعت طول میکشد و مسیر آن از تبریز به سلماس و مرز رازی بوده و از آنجا وارد ایستگاه مرزی کاپی کوی Kapikoy میشود. در مسیر توقفهایی برای کنترل پاسپورتها و گمرک انجام میشود و در نهایت این قطار به وان میرسد.
برای این روش مسافرتی نیز داشتن پاسپورت و رسید پرداخت عوارض خروج از کشور الزامی است. برای تهیه بلیط قطار نیز میتوانید به صورت آنلاین از سایتهای معتبر فروش بلیط، بلیط خود را خریداری کنید.

-
ورود و خروج قانونی از ایران از مسیرهای دریایی
از دیگر مسیرهای ورود و خروج قانونی از ایران در زمان جنگ، مسیرهای دریایی هستند. عمدتا در بنادر جنوبی کشور و از طریق لنجهای مسافربری یا کشتیهای کوچک میتوانید به کشورهای حاشیه خلیج فارس بروید. این روش سفر برای افرادی که سفرهای ضروری یا تجاری دارند، بسیار مناسب است.
-
مسیر دریایی بندرعباس به امارات
بندرعباس بزرگترین بندر تجاری ایران است که از طریق این بندر و لنجها و کشتیهای مسافربری میتوانید به امارات، کویت یا قطر بروید. البته رایجترین سفر از این بندر، به مقصد امارات است. برای ورود به امارات باید ویزای الکترونیکی داشته باشید.
سرویسهای مسافربری منظمی از این بندر به دبی و شارجه میروند و میتوانید از طریق این سرویسها وارد کشور امارات شوید.
-
مسیر دریایی بندرلنگه به امارات
گرچه بندرلنگه به اندازه بندرعباس فعال نیست، اما سرویسهایی از این بندر به سمت دبی وجود دارد که به صورت محدود فعالیت میکنند.
مسیرهای دیگری نیز از بنادر خرمشهر – آبادان به کویت وجود دارد و یا از بندر بوشهر به کویت و از بندر چابهار به عمان و پاکستان و… مسیرهای دریایی وجود دارد، اما بیشتر با اهداف تجاری هستند و کمتر سرویسهای مسافربری در این بنادر رایج است.
-
شرایط و مدارک مورد نیاز برای ورود و خروج قانونی از ایران از مسیر دریا
اگر سفر دریایی را برای خروج قانونی از کشور انتخاب کردهاید، برای این سفر باید مدارک زیر را به همراه داشته باشید.
۱- پاسپورت معتبر با حداقل ۶ ماه اعتبار
۲- ویزای کشور مقصد (با توجه به کشور)
۳- بلیط کشتی یا لنج که میتوانید از شرکتهای کشتیرانی معتبر و یا آژانسهای مسافرتی خریداری کنید.
۴- عوارض خروج از کشور
۵- بررسی فعالیت خطوط کشتیرانی و آگاهی از قوانین به روز
۶- توجه به محدودیت باز
۷- رعایت نکات امنیتی و همکاری با نیروهای امنیتی
۸- اطلاعات به روز از وضعیت آب و هوا و…

جمعبندی
در شرایط جنگ و ناامنی، بسته شدن آسمان و لغو پروازها ضروری است، گرچه این مورد میتواند برنامههای سفر بسیاری از افراد را تحت تاثیر قرار دهد، اما روشهای جایگزینی برای ورود و خروج قانونی از ایران وجود دارد و شهروندان میتوانند با آگاهی از شرایط هر کدام از مسیرها، یک سفر امن و آرام را تجربه کنند.
همانطور که مهاجرت در زمان جنگ روشهای قانونی متعددی دارد، برای سفر نیز مسیرهای قانونی متعددی در نظر گرفته شده است، تنها کافیست که این مسیرها را به خوبی شناخته و برنامهها و اهداف خود را حتی در شرایط جنگ به درستی مدیریت کنید.
ما در این مقاله سعی کردیم تا رایجترین مسیرها را برای خروج قانونی از مرزها نشان دهیم. در صورتی که تمایل دارید درباره هر کدام از این مسیرها بیشتر بدانید، سایر مطالب این سایت را نیز دنبال کنید، همچنین برای مشاهده آخرین اخبار و به روزترین مقالات مهاجرتی به سراسر دنیا با مهاجر همراه باشید.
سوالات متداول
۱- آیا امکان سفر زمینی از طریق مرز ترکمنستان یا آذربایجان وجود دارد؟
بله، شما میتوانید از طریق مرزهای زمینی ترکمنستان یا آذربایجان از ایران خارج شوید، البته باید ویزا داشته باشید که دریافت ویزای ترکمنستان کمی زمانبر و پیچیده است.
۲- آیا قطار تهران – وان نیز راهاندازی شده است؟
برخی از منابع از راهاندازی قطار تهران – وان صحبت میکنند که این قطار دو روز در هفته (یکشنبهها و چهارشنبهها ساعت ۱۲:۳۰ الی ۱۳:۰۰ از تهران به سمت وان حرکت میکند)
۳- از کدام سایتها بلیط قطار وان را خریداری کنیم؟
از سایتهای معتبری مانند علی بابا یا مستر بلیط